Een schip kan voorzien zijn van een boegschroef en een hekschroef. Als je onze blog over schroefwerking hebt gelezen, weet je dat dit soort schroeven invloed kunnen hebben op hoe je moet varen. Het is daarom goed om je hierover in te lezen. Bovendien is kennis over de boegschroef en de hekschroef van belang als je jouw vaarbewijs wilt halen. Vooral tijdens vaarbewijs 1 komen de boegschroef en hekschroef uitgebreid aan bod. In deze blog vertellen we je meer over de boegschroef en de hekschroef. Ook laten we je zien hoe deze bootschroeven werken.
Wat is een boegschroef?
Een boegschroef is een bootschroef die zich aan de voorzijde van een schip bevindt. De naam vertelt je in feite al de locatie van deze schroef. Het wordt ook wel de kopschroef genoemd. Een boegschroef zit onder de boot geïnstalleerd. Met behulp van deze schroef kan een stuwstraal naar bakboord of stuurboord gemaakt worden. Vooral bij lagere snelheden kan dit de mate waarin je jouw schip kunt manoeuvreren vergroten. Bij hogere snelheden is er meestal weinig tot geen effect. Tot een snelheid van 3 tot maximaal 4 knopen (5.5 tot 7.5 km/h) is dit effect het meest merkbaar. Daarom worden boegschroeven voornamelijk gebruikt tijdens het aan- en afmeren.
Wat is een hekschroef?
Een hekschroef is in feite het tegenovergestelde van een boegschroef. Waar deze laatste schroef zich aan de voorzijde van een schip bevindt, bevindt een hekschroef zich aan de achterkant van een schip. Waar je met een boegschroef de voorzijde naar bakboord of stuurboord kunt bewegen, stelt de hekschroef je in staat om de achterkant van je schip naar bakboord of stuurboord te bewegen. Wederom geldt hierbij dat dit effect vooral bij lagere snelheden merkbaar is. Een hekschroef is wat anders dan de normale bootschroef die aan de achterkant van een schip aanwezig is. Dit zijn dus twee verschillende soorten schroeven.
Wat is het effect van een boegschroef en een hekschroef?
Zowel een boegschroef als een hekschroef kunnen dus een effect hebben op de manoeuvreerbaarheid van je schip. Maar wat voor effect kunnen deze schroeven precies hebben? We bekijken het per schroef individueel hieronder.
Het effect van een boegschroef
Je kunt een boegschroef richting bakboord of richting stuurboord plaatsen. Zet je de schroef op bakboord, dan wordt het schroefwater vanaf de bakboordzijde aangezogen en wordt het vervolgens naar de stuurboordzijde geperst. Er ontstaat hierdoor dus een stuwstraal richting stuurboord. Dit zorgt ervoor dat de voorkant van je schip zich richting bakboord begeeft, terwijl de achterzijde van het schip richting stuurboord gaat. Goed om te onthouden: waar je met je punt naartoe moet, zo zet je de boegschroef. In de hierboven geschetste situatie staat de schroef op bakboord en beweegt de voorkant van het schip zich ook naar bakboord. Andersom is ook het geval. Als je de schroef op stuurboord zet, beweegt de voorzijde van je schip zich ook naar stuurboord.
Waarvoor kun je de boegschroef gebruiken?
Dankzij dit effect kun je de boegschroef op meerdere manieren inzetten. Zo kun je van deze schroef gebruik maken als je op lage snelheid een korte bocht wilt maken. Stel dat je een korte bocht richting bakboord wilt maken. Je draait het roer naar bakboord. Vervolgens zet je ook de boegschroef naar bakboord. Zo kan je schip maximaal omdraaien. Ook bij het aan- en afmeren van je schip kun je gebruik maken van deze schroef. Hoe dat precies zit, lees je verderop in de tekst. Daarnaast kun je deze schroef inzetten tijdens het passeren van sluizen.
Het effect van een hekschroef
Het zal je niet verbazen dat de hekschroef het tegenovergestelde effect heeft van een boegschroef. Ook deze schroef kun je richting bakboord of stuurboord plaatsen. Laten we zeggen dat je de hekschroef op stuurboord zet. Het schroefwater wordt vanaf de stuurboordzijde aangezogen, waardoor er een stuwstraal richting bakboord ontstaat. Hierdoor gaat de achterzijde van je schip richting stuurboord. Ook hierbij geldt de vuistregel: zet je hekschroef in de richting waar de achterkant naartoe moet. Je kunt het ook vanuit de voorkant bekijken. In dat geval zet je de hekschroef in de tegenovergestelde richting van waar de punt van je schip naartoe moet.
Boegschroef gebruiken tijdens het afmeren
Ook tijdens het afmeren van je schip kun je gebruik maken van deze schroef. In dit voorbeeld wil je gaan afmeren aan de bakboordzijde. Je kunt de boegschroef gebruiken om de punt van je schip naar de kant toe te zetten. Je zet de schroef in dat geval op bakboord. Tegelijkertijd geef je stuurboord roer en gas vooruit om de schip tegen de kant aan te zetten met het achterschip.
Is het voor het halen van je vaarbewijs nodig om de werking te kennen?
In je examen voor vaarbewijs 1 zal absoluut een vraag staan over de boegschroef. Ook de hekschroef kan aan bod komen. Daarom is het van groot belang dat je niet alleen weet wat deze schroeven zijn, maar ook hoe deze schroeven werken. Het is goed mogelijk dat gevraagd wordt waar het water aangezogen en heen geperst wordt als bijvoorbeeld je boegschroef op bakboord staat. Hierboven heb je kunnen lezen wat het effect hiervan is. Je hoeft het niet per situatie uit je hoofd te kennen. Het belangrijkste is dat je de werking snapt. Als je dit begrijpt, snap je iedere situatie. Met behulp van wat kladpapier is het mogelijk om de situatie uit te tekenen. Zo zul je zeker het juiste antwoord vinden.
Vaarbewijs 1 halen? Nuvaarbewijs helpt je graag
De boegschroef en hekschroef van je schip zullen gegarandeerd aan bod komen tijdens het vaarbewijs 1 examen. Als je jouw vaarbewijs wilt halen, is het nodig om de werking van deze schroeven te kennen en begrijpen. In onze handige videocursus leren we je alles wat je moet weten over deze schroeven. Onze heldere voorbeelden en handige oefenvragen stomen je optimaal klaar voor je examen. Bij ons kun je ook een dagcursus volgen, mocht je dit prefereren. Nuvaarbewijs helpt je om perfect voorbereid te zijn op je examen. Je vaarbewijs halen is nog nooit zo simpel geweest. Benieuwd naar de mogelijkheden? Kijk gerust rond op onze website of neem contact met ons op. Ons team helpt je graag!
