Hoe te varen met een linkse of rechtse bootschroef

Bij boten met motoren tref je een bootschroef aan. Het soort schroef van een boot heeft gevolgen voor de schroefwerking van een boot. Als je vooruit vaart, merk je nauwelijks iets van dit schroefeffect. Maar in zijn achteruit kan de schroefwerking van een boot wel sterker zijn. Dat is iets waar je als schipper rekening mee moet houden. Als je jouw vaarbewijs wilt halen, is het daarom belangrijk dat je weet wat een bootschroef is en wat de schroefwerking van een boot is. In deze blog vertellen we je alles wat je moet weten over de schroef van een boot, de schroefwerking van een boot en wat het effect is van een linkse of rechtse bootschroef.

Wat moet je weten over de schroef van een boot?

Bootschroeven zijn grofweg onder te verdelen in twee varianten. Je hebt een rechtse bootschroef en een linkse bootschroef. Welke soort bootschroef je hebt, kan een verschil maken. Daarom gaan we hieronder dieper in op rechtse en linkse bootschroeven. Het kan ook zo zijn dat je boot voorzien is van zowel een rechtse als een linkse bootschroef.

Rechtse bootschroef

Bij een rechtse bootschroef valt op dat het bovenste schroefblad schuin naar rechts weg loopt. Als je met je armen naar het bovenste schroefblad reikt, zal je rechterarm het verst moeten reiken. Een rechtse bootschroef draait rechtsom als de boot vooruit vaart en linksom als de boot achteruit vaart.

Linkse bootschroef

Een linkse bootschroef is het tegenovergestelde van een rechte bootschroef. Hierbij valt juist op dat het bovenste schroefblad schuin naar links weg loopt. Zou je met je armen het bovenste schroefblad vast willen pakken, dan zal je linkerarm het verst moeten reiken. Een linkse bootschroef draait linksom als de boot vooruit vaart en rechtsom als de boot achteruit vaart.

Het belang van stuurboord en bakboord voor het schroefeffect

In de volgende paragraaf gaan we dieper in op de bootschroeven en wat voor effect zij hebben op de schroefwerking van een boot. Dit is essentieel om te weten als je vaarbewijs 1 wilt behalen. Hieronder maken we uitvoerig gebruik van de termen stuurboord en bakboord. Dit zijn belangrijke termen die iedere schipper moet kennen. Ben je nog niet bekend met stuurboord en bakboord? Alles wat je moet weten over stuurboord en bakboord kun je lezen in deze blog.

Wat voor effect heeft schroefwerking op een boot?

Het maakt nogal een verschil of je boot over een rechtse bootschroef of een linkse bootschroef beschikt. Zowel tijdens het vooruit varen als het achteruit varen kan dit een invloed hebben. Hieronder gaan we dieper in op de effecten die het soort bootschroef kan hebben op de schroefwerking van een boot. Dit wordt ook wel het wieleffect genoemd.

Vooruit varen met een rechtse bootschroef

Een rechtse bootschroef zorgt ervoor dat het voorschip vooruit varend iets naar bakboord gaat. Het achterschip gaat in dat geval iets naar stuurboord. Dit kun je voor je vaarbewijs examen onthouden met behulp van een handig ezelsbruggetje. Ten eerste doe je jouw rechtse arm horizontaal gestrekt naar voren. Vervolgens doe je jouw rechterschouder naar voren. Je zult zien dat je rechterhand iets naar links gaat. Een vergelijkbare beweging zal je schip maken bij de aanwezigheid van een rechtse bootschroef.

Vooruit varen met een linkse bootschroef

Voor het vooruit varen met een linkse bootschroef geldt het tegenovergestelde. Wanneer je vooruit vaart, zal het voorschip naar stuurboord gaan. Het achterschip gaat dan naar bakboord. Ook dit kun je middels een ezelsbruggetje onthouden. Hiervoor gebruik je jouw linkerarm. Strek de linkerarm horizontaal naar voren. Beweeg vervolgens je linkerschouder naar voren. Je zult zien dat je linkerhand nu een beweging naar rechts maakt.

Achteruit varen met een rechtse bootschroef

Tijdens het achteruit varen is het wieleffect het sterkst. Ook hierover kun je vragen krijgen tijdens je vaarbewijs examen. Gelukkig is er ook voor dit effect een ezelsbruggetje. Laten we zeggen dat je schouderblad de achterkant van het schip is. Je rechterarm hou je horizontaal gestrekt voor je uit. Vervolgens beweeg je jouw rechterschouder naar achter. Je merkt dat je schouderblad een beweging naar links maakt. De achterkant van je schip beweegt dus naar bakboord.

Achteruit varen met een linkse bootschroef

Achteruit varen met een linkse bootschroef zorgt ervoor dat de achterkant van je schip naar stuurboord beweegt. Dit kan tevens getest worden met behulp van hetzelfde ezelsbruggetje als hierboven, maar dan met behulp van je linkerarm en je linkerschouder. Strek je linkerarm horizontaal voor je uit. Beweeg de linkerschouder naar achter, en je zult zien dat je schouderblad naar rechts gaat.

Kun je recht achteruit varen ondanks de schroefwerking van een boot?

Hierboven heb je kunnen lezen wat het effect van een bootschroef kan zijn op de schroefwerking van een boot. Tijdens het achteruit varen merk je dit het meest. Het roer heeft tijdens het achteruit varen pas effect als het schip met enige vaart achteruit gaat. Hoe kun je ervoor zorgen dat je recht achteruit vaart? Dit is ten eerste afhankelijk van het soort bootschroef dat je hebt. Laten we zeggen dat je over een rechtse bootschroef beschikt. Je wilt recht achteruit varen terwijl het windstil is (lees hier meer over meteorologie). Je kunt het hierboven beschreven ezelsbruggetje gebruiken om het antwoord te ontdekken. Bij een rechtse schroef zul je een beetje stuurboordroer moeten geven. Zou je een linkse schroef hebben, dan had je een beetje bakboordroer moeten geven.

Vaarbewijs halen? Nuvaarbewijs.nl helpt je graag

In deze blog hebben we je meer verteld over de soorten bootschroeven die je boot kan hebben en wat dit betekent voor de schroefwerking van je boot. Tijdens het examen voor vaarbewijs 1 komt dit uitgebreid aan bod. Het is daarom van belang dat je hier alles over weet. Tijdens onze videocursus voor vaarbewijs 1 komt de schroefwerking uitgebreid aan bod. Je kunt ook kiezen voor een videocursus die vaarbewijs 1 en 2 combineert. Tijdens onze videocursus vertellen we je nog meer over de schroefwerking van een boot. Zo laten we je zien hoe je het beste kunt afmeren terwijl er sprake is van schroefwerking en hoe varen met een buitenboordmotor werkt. Daarnaast bieden we je een aantal handige oefenvragen. We vertellen je ook meer over het schroefeffect in ons cursusboek. Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem gerust een kijkje op onze website voor meer info.